Prawda o pakiecie klimatycznym

Pakiet energetyczno-klimatyczny to przepisy zmierzające do osiągnięcia celów w walce ze zmianami klimatu, które szczyt Unii zatwierdził w marcu 2007 r., czyli za rządów premiera Jarosława Kaczyńskiego oraz prezydentury Lecha Kaczyńskiego.
Ustalenia szczytu z 2007 r. zostały potem przekute na przepisy pakietu energetyczno-klimatycznego. Pod konkretnymi ustaleniami tego pakietu premier Donald Tusk podpisał się w grudniu 2008 r. Można więc powiedzieć, że i jedni i drudzy (PiS oraz PO) doprowadzili do przyjęcia tego pakietu. Kaczyński jednak miał głos decydujący, gdyż uczestniczył w przyjęciu założeń pakietu w 2007 roku, a Tusk uczestniczył w jego przyjęciu w 2008 roku.
Unijne porozumienie klimatyczne z 2008 roku nakazuje państwom członkowskim osiągnięcie w 2020 roku tzw. „celu 3×20” – czyli redukcji o 20 proc. emisji CO2, zwiększenie o 20 proc. efektywności energetycznej i 20 proc. udziału energii uzyskanej z odnawialnych źródeł w całej produkcji energii. Te wszystkie obowiązki z pakietu 3×20 są bardzo wrażliwe na tak zwane lata bazowe. Rząd Leszka Millera konsekwentnie zabiegał, aby w przypadku emisji CO2, tym rokiem był rok 1988. Ostatecznie ustąpił nieznacznie, bo w 2005 roku była w zasadzie akceptacja Brukseli aby rokiem bazowym był rok 1990. Co wyznaczało nam jako Polsce zadanie, że do roku 2020 mamy zmniejszyć emisję CO2 o 20% w porównaniu z poziomem emisji z roku 1990. Potem, tj. od 2006 roku, było już znacznie gorzej. PiS w 2007, a później PO w 2008, zgodziły się aby rokiem bazowym był rok 2005. Co z naszego punktu widzenia jako Polski było fatalne gdyż w latach 1990-2005 bardzo znacząco zredukowaliśmy emisję i te dodatkowe zadania redukcyjne musimy realizować znacznie większym wysiłkiem, od bardzo „wyśrubowanej” bazy. Potwierdza to, minister w rządzie J. Kaczyńskiego Piotr Woźniak, który jest dziś wiceministrem środowiska w rządzie PO. Woźniak relacjonuje, że rwał sobie włosy z głowy, gdy Kaczyński zgodził się na pakiet 3 razy 20.
Lech Kaczyński tak mówił w wywiadzie dla „Dziennika” w 2008 r. – Moja polityka dawała rezultaty, ale wielu się nie podobała. Musiała się nie podobać, bo my robiliśmy to, co w naszym interesie. Ale czy ja w UE nie byłem solidarny? Przecież zgodziłem się np. na politykę klimatyczną z punktu widzenia Polski ryzykowną. To był mój gest w stosunku do pani kanclerz Angeli Merkel. Niestety, nie zawsze mogliśmy liczyć na podobne gesty pod naszym adresem.
Polska do dziś publicznie nie przyznała wprost w Brukseli, że zgoda na ustalenia szczytu w formie z 2007 r. była błędem, ale w zakulisowych rozmowach dość powszechnie przyznają to polscy dyplomaci. Była możliwość zablokowania niekorzystnej dla Polski strategii walki z emisją CO2 tak, jak to uczynił premier Miller na szczycie UE w 2003 roku w stosunku do zapisów Traktatu Konstytucyjnego osłabiającego pozycję naszego kraju. Polska razem z Hiszpanią nie dopuściły wówczas do przyjęcia dokumentu. Można też było zabiegać o klauzule, które lepiej chroniłyby interesy krajów o niższym stopniu rozwoju gospodarczego i energetyce opartej na węglu. Można było, ale ważniejszy był „gest do pani kanclerz Angeli Merkel”.